Sessie 2 – Schoonbroek morgen

02/04/2019

19:30u - 21:30u

Schoolstraat 4, Retie, België

Een 25tal mensen uit Schoonbroek kwamen samen om acties uit te denken die Schoonbroek de komende jaren veerkrachtiger kunnen maken.

Volgende thema’s kwamen  aan bod:

  1. Hoe kunnen nieuwkomers in het dorp beter integreren?

Opmerking van enkele nieuwe bewoners: “Als nieuwkomer blijft je lang de buitenstaander (uit ervaring), zeker als je geen kinderen hebt, is het heel moeilijk. Schoonbroek is een klein dorp – voor bepaalde doelgroepen is het dan echt moeilijk om te integreren – socialere doelgroepen, sommigen zijn ook geen vragende partij om deel te nemen. Nog een dimensie: mensen in de wijk Kinschot wonen ook niet echt ‘in het dorp’.”

Acties:

  • buddywerking
  • folder voor nieuwkomers
  • volkstuinen waar iedereen kan komen participeren
  • straatactiviteiten, buurtfeesten
  • meer “hobby-uitwisseling”
  • regelmatig een vis- of kippenkraam, waardoor mensen elkaar daar laagdrempelig kunnen ontmoeten
  • petanquebanen in de pastorijtuin
  • hondenspeelwei
  • elektriciteit minstens drie uren laten uitvallen, zo krijg je mensen buiten.

2. Verkeer(sveiligheid)

Samobiel

  • lokale ‘chauffeurs’ koppelen aan mensen die een lift nodig hebben.
  • Een handige internet-tool voor dorpen met beperkt Openbaar Vervoer.
  • Lifters betalen hun bestuurder via de tool een kleine vergoeding. alleen mensen uit hetzelfde dorp kunnen meedoen. Het geeft een veilig gevoel als je elkaar kent.

Verkeersveiligheid aan de school

  • Sensibiliseren van ouders: breng uw kinderen met de fiets of te voet, ipv met de wagen.
  • Kiss & ride aan de basisschool
  • Beperkt éénrichtingsverkeer, uitsluitend buiten de schoolvakanties en rond de start- en einduren van de school. Concreet is dat op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8uur tot 9uur en van 15uur tot 16.30uur, en op woensdag van 8uur tot 9uur en van 11.45uur tot 12.45uur. Mits ondersteuning van elektronische borden. Bedenking: zal dit niet extra verwarrend zijn?
  • Zone 30 voor heel de dorpskern van Schoonbroek, met bijhorende aanpassingen aan de weginfrastructuur (verkeersremmers) in Hoekstraat, Schoolstraat, Hesstraat, Hofstraat
  • Zwaar verkeer ontmoedigen om de dorpskern in te rijden, en zeker niet meer toelaten op het Kerkplein. Toegang tot het dorp vanuit de Provinciebaan via de Hofstraat verbieden.
  • Invoeren fietsstraat voor de scholen en op het kerkplein. Een fietsstraat is een straat die ingericht is als fietsroute, maar waarop tevens auto’s zijn toegestaan. Dit autogebruik wordt echter beperkt door het karakter en de inrichting van de fietsstraat.
  • Ook op de invalswegen naar Schoonbroek wordt te snel gereden. Graag daar sensibilisering van chauffeurs, bijvoorbeeld door snelheidsmeters te plaatsen, of borden: “dit is een woonbuurt”.
  • Sluipverkeer ontmoedigen in Schoonbroek.
  • Weg van Schoonbroek naar den Berg: reserveren voor landbouw

 

3. Wonen in het dorp

  • Strijden voor meer groen in Schoonbroek – aanleg van een bos, speelbos – er staan weinig bomen in Schoonbroek.
  • Welke woningen wil je aanbieden aan de jongeren? Weer verkavelingen? Dat is niet meer te betalen. Op zoek naar  sociale woonvorm voor ouderen zodat ze hun eigen woning beschikbaar maken voor jongere generatie. Dit vraagt een mentaliteitswijziging: vroeger sliepen we samen op de kamer, ieder nu apart, ook speelkamer, bureau … al die ruimte is niet of enkel voor paar jaar nodig. Andere woonvormen moeten we welkom heten, want als we blijven verkavelen – dan gaat alle groen er aan en ook de verjonging trekt weg –> verkaveling zorgt ervoor dat een ganse generatie ook samen ouder wordt … Cohousing –> ook aan de bouwvoorschriften werken dan – ook met de huidige verkaveling nadenken over hoe die te verbouwen naar de toekomst toe, want wat dan met die grote huizen?
  • Je kan Schoonbroek niet vergelijken met centrum Retie –> Schoonbroek is rustiger, wat je hier zou bouwen is anders dan in centrum –> verkavelingen zoals Geenend/Venhei(?) is echt heel dicht op elkaar – past niet bij het landelijke karakterWelke elementen maken het landelijk?
    • Minstens uw eigen auto aan huis kunnen zetten – en nog wat groen ernaast mogelijk
    • Bouwplaatsen groot genoeg houden
    • Collectief groen –> tuinen die openstaan voor anderen bv., niet altijd alles privégroen houden of bv. Grasmachine delen, er kan ook aan sociale tewerkstelling worden gedacht als aanvulling op onderhoud door bewoners

    Appartementen die er niet uitzien als appartementen, laagbouw appartementen –> tweegezinswoningen.

  • Wat met oudere woningen? Hoe integreer je die nieuwe ideeën? Als je ze direct verkoopt, zonder plan naar woonvorm toe, blijft het dezelfde problematiek …
  • Conclusie: verharding tegengaan, bos en alternatieve woonvormen

4. Vergrijzing

WONEN

  • Den Ark (Kerkfabriek) gaat dit jaar een 20tal sociale huurwoningen bouwen, in eerste instantie bedoeld voor senioren.
  • Een goede start, maar daarmee is het probleem niet opgelost: er moeten meer woningen komen. Zou bijvoorbeeld de woning op het kruispunt van de Heistraat daar niet voor in aanmerking kunnen komen?
  • Opmerking: kunnen we kinderen niet betrekken in de zorg? Het is bewezen dat mensen op leeftijd vitaler blijven als ze regelmatig in contact komen met kinderen.

Gebruik maken van ondersteunende app’s

Bijvoorbeeld Cubigo. Online platform dat zorg aan huis ondersteunt.

Voorwaarde: smartphone lessen voor senioren

Vereenzaming

  • SAMANA en ook OKRA organiseren regelmatig activiteiten om alleenwonende ouderen te betrekken. Ook het OCMW onderneemt actie rond eenzaamheid.
  • Is er wel een probleem met eenzaamheid in het dorp? Volgens Leni Sannen van het OCMW is er best wel veel verborgen eenzaamheid, wellicht ook in Schoonbroek. De aanpak daarvan vergt een uitgebreid programma, zoals het voorbeeld van Hecht Arendonk bewijst. Hier is door het OCMW een netwerk van mensen opgestart waar elke inwoner kan bij aansluiten. Hier ontmoeten, helpen en steunen de deelnemers elkaar op velerlei manieren: door klusjes, een gezellige babbel, een groepsuitje, een luisterend oor, een gouden raad….

LEEFWERELDEN MENGEN

Noden van mensen van de “derde jeugd” (suggestie om dit als term te gebruiken ipv vergrijzing) kunnen door mensen uit eerdere jeugden worden aangepakt. Met andere woorden: manieren zoeken om beide werelden met elkaar in contact te brengen.

Mobiliteit

De gemeente investeert in de minder mobielen centrale, maar niet iedereen in Schoonbroek kent dat. Meer communicatie hierover zal nodig zijn, niet alleen via infobladje van de gemeente. Verder zijn er extra chauffeurs nodig.

Buurtwinkel

  • Eén van de elementen om thuiswonen voor senioren leefbaar te houden, is het voorzieningenniveau op peil te houden. Het is zinvol om een dorpspunt te installeren dat verschillende diensten onder 1 dak combineert:
    • Verkoop basisgoederen,
    • Hulp bij gebruik internet,
    • Buurtrestaurant,
    • Ontmoeting, …

Nu zijn er senioren die met de fiets naar Retie moeten om daar hun inkopen te gaan doen. Dat is voor die mensen niet altijd even evident.

Voorbeelden elders:

DORPSPUNT BEVEREN AAN DE IJZER

  • buurtwinkel voor lokale producenten en landbouwers,
  • afhaalplek voor online-bestellingen,
  • een ontmoetingsplek waar je kan binnenlopen voor een praatje,
  • een mobiliteitshub (je kan er het openbaar vervoer nemen, je fiets laten herstellen, enz).
  • De uitbating gebeurt door personen met een verstandelijke beperking.

 

Supermarktje uitgebaat door een dorpscoöperatie, op basis van vrijwilligers.

  • Ongeveer een kwart van de inwoners van het dorp Sterksel (Nederland) zijn lid van een coöperatie, die in 2004 een supermarkt opende in het dorp. Elk lid bracht minimaal 50 euro in als startkapitaal.
  • De winkel in Sterksel draait vanaf het begin op een betaalde kracht en vijftig vrijwilligers.
  • De supermarkt biedt een volledig assortiment levensmiddelen, maar is ook een ontmoetingsplek voor de Sterkselnaren.
  • Inmiddels hebben in ongeveer dertig tot veertig Nederlandse dorpen op gelijkaardige wijze de bewoners het heft in eigen handen genomen.

Mobiele buurtwinkel zoals Buurtkar in Bornem.

  • een mobiele buurtwinkel die volgens een vaste route door de straten van Bornem rijdt.

Daarnaast is De Buurtkar een mobiel dienstencentrum: mensen kunnen er terecht voor allerlei vragen over zorg en welzijn of voor gemeentelijke dienstverlening.

 

DORV

Het DORV-concept ontstond in 2004 in een Duits dorp en is even eenvoudig als geniaal: het combineren van sociale, maatschappelijke en commerciële functies onder één dak, binnen één onderneming. DORV biedt zo een geïntegreerde oplossing voor het verdwijnen van verschillende voorzieningen en o.a. het verdwijnen van verschillende sociale voorzieningen op het platteland.

Het DORV-centrum centraliseert enerzijds een aantal basisproducten en -diensten: verse voeding, kruidenierswaren, drank, een postpunt, een afhaalpunt voor gemeentelijke documenten, een strijkdienst, enz. Hierdoor hoeven inwoners minder snel de auto te nemen om te voorzien in hun basisbehoeften. Anderzijds is het DORV-centrum ook een sociale ontmoetingsplaats met een aangename ruimte voor een babbel en allerhande kleinschalige socio-culturele activiteiten zoals thema-avonden, filmavonden, workshops, vergaderingen, enz. De sleutels tot succes zijn niet noodzakelijk het aantal inwoners of de afstand tot supermarkten (er zijn DORV-centra opgericht in dorpjes van amper 600 inwoners of op amper een paar kilometer van supermarkten), maar de betrokkenheid van de bewoners als potentiële klanten en de wil en “goesting” van organisaties om samen te ondernemen om gemeenschappelijke (basis)behoeften te vervullen.